Η οπτικοποίηση (visualization) των δεδομένων της παραγωγής οδηγεί στη συμμετοχή του προσωπικού (engagement) και την αύξηση της παραγωγικότητας
Του Σ. Βαμβακά
Δεκαετίες τεχνολογικής εξέλιξης στον τομέα της βιομηχανίας έχουν κάνει τις λειτουργίες πιο περίπλοκες και πολυεπίπεδες. Πρέπει να αφομοιώσουμε έναν εντυπωσιακό όγκο δεδομένων, που παράγονται σε όλα τα επίπεδα της παραγωγής. Οι εργαζόμενοι και οι διευθυντές χρειάζονται εργαλεία για να αναλύουν γρήγορα τις χρήσιμες πληροφορίες και να εντοπίζουν ευκαιρίες για ανάπτυξη. Σε αυτό το πλαίσιο, η οπτικοποίηση των δεδομένων της παραγωγής, ως προσέγγιση στη δημιουργία γνώσης, μπορεί να αλλάξει το παιχνίδι και να βελτιώσει σημαντικά το ΟΕΕ (Overall Equipment Effectiveness), την παραγωγικότητα και την κερδοφορία.
Σήμερα, υπάρχουν εργαλεία ειδικά σχεδιασμένα ώστε να αποδίδουν τα δεδομένα παραγωγής με δομημένο εποπτικό τρόπο σε πραγματικό χρόνο, και να δίνουν άμεση και ουσιαστική πληροφόρηση, ασύγκριτα αποτελεσματικότερα από χαρτιά, δελτία βάρδιας, πίνακες κλπ., που συνήθως είναι διαθέσιμα την επόμενη ημέρα. Όταν το ΟΕΕ συνολικά και κάθε επιμέρους απώλεια είναι άμεσα διαθέσιμα σε όλους τους εμπλεκόμενους η δυνατότητα αντίδρασης είναι άμεση και η διαρκής βελτίωση αναμενόμενη
Πώς όμως η οπτικοποίηση των δεδομένων της παραγωγής ενεργοποιεί τους εργαζόμενους και διευρύνει τη γνώση τους για την συνολική απόδοση της παραγωγής;
Η μακροχρόνια αναζήτηση για ερμηνεία αριθμών και δεδομένων
Για χιλιετίες, οι άνθρωποι αναζητούσαν τρόπους για την κατανόηση του κόσμου γύρω μας. Και καθώς η κοινωνία και η οικονομία έγιναν πιο περίπλοκες, η κύρια πηγή γνώσεων σχετικά με την περιβάλλουσα πραγματικότητα θεωρήθηκε ότι βασιζόταν στην ακριβή παραγωγή και συλλογή πληροφοριών. Υπό αυτό το πρίσμα, θα πρέπει να δούμε τα δεδομένα ως ένα λεξιλόγιο που εμφανίστηκε και εξελίχθηκε γρήγορα κατά τη διάρκεια των τριών τελευταίων αιώνων. Αλλά η εκμάθηση και η διάδοση της χρήσης μιας τέτοιας γλώσσας είναι εντελώς διαφορετική υπόθεση.
Η οπτικοποίηση (visualization) πράγματι, είναι μέρος μιας ευρύτερης αποστολής – επιτρέποντας σε περισσότερους ανθρώπους να αναφέρουν και να κατανοήσουν συνειδητά πληροφορίες σχετικά με την πραγματικότητα που ζούμε και εργαζόμαστε. Η σημερινή κληρονομιά στην παρουσίαση δεδομένων, για παράδειγμα, προέρχεται από τις αναζητήσεις των στατιστικολόγων και των πολιτικών μηχανικών του 18ου αιώνα. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο William Playfair σχεδίασε τα πρώτα γραφήματα χρονοσειρών για μακροοικονομικούς δείκτες υπό διαφορετικούς κυβερνώντες για πάνω από 250 χρόνια.
Παράδειγμα οπτικοποίησης του William Playfair Πηγή: commons.wikimedia.org
Τον επόμενο αιώνα, οι γιατροί Robert Baker και John Snow χαρτογράφησαν οπτικά την εξάπλωση της χολέρας στις περιοχές του Λιντς και του Λονδίνου για να καταλάβουν πώς να αντιμετωπίσουν την ασθένεια. Στη Γαλλία, ο Minard χρησιμοποίησε ραβδόγραμμα για να χαρτογραφήσει τη μεταφορά εμπορικών αγαθών κατά μήκος των εμπορικών οδών ή τις απώλειες του Ναπολέοντα μετά την εκστρατεία της Ρωσίας μέσω των χρωμάτων και του εύρους ζώνης.
Όλοι επιδίωκαν τον ίδιο στόχο, προσπαθώντας να κάνουν τα δεδομένα να μιλήσουν στα μάτια. Όλοι φλέρταραν με την ίδια ιδέα που βρίσκουμε τόσο πολύτιμη σήμερα – ότι «μια εικόνα = χίλιες λέξεις».
Μην υποτιμάτε τη δύναμη της οπτικοποίησης
Τα δεδομένα πρέπει να παρουσιάζονται με τον πιο φιλικό προς τον χρήστη τρόπο για δύο λόγους: Πρώτον, το μεγάλο εύρος των πληροφοριών προς ανάλυση, ιδιαίτερα σε ευαίσθητους και βασικούς οικονομικούς τομείς όπως η μεταποίηση και η βιομηχανική παραγωγή. Δεύτερον, η ανάγκη παροχής αποτελεσματικών απαντήσεων σε πραγματικό χρόνο σε ζητήματα απόδοσης ή απωλειών παραγωγής είναι επίσης κρίσιμη.
Ενισχύοντας την ευκολία κατανόησης διεγείρουμε τη συμμετοχή και τη δέσμευση των εργαζομένων, τους δύο βασικούς καθοριστικούς παράγοντες της αποτελεσματικότητας στη βιομηχανική παραγωγή. Επιτρέπει στους εργαζόμενους να συμμετέχουν ενεργά στην παραγωγική διαδικασία ως δημιουργοί γνώσης και ως ρεπόρτερ. Στη συνέχεια, έχοντας πρόσβαση σε τέτοιες λεπτομερείς πληροφορίες από πρώτο χέρι, οι εργοδότες μπορούν να κάνουν τις απαιτούμενες βελτιώσεις για να μεγιστοποιήσουν την παραγωγικότητα και τη χρήση των μηχανημάτων. Ακόμα και η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των διορθωτικών ενεργειών είναι άμεση και αντικειμενική.
Η έρευνα δείχνει ότι η συλλογή, ο μετασχηματισμός και η παρουσίαση δεδομένων σε οπτικές μορφές βοηθούν στην πιο αποτελεσματική πλοήγηση σε όλα τα στάδια της παραγωγής. Οι εργαζόμενοι εξερευνούν και κατανοούν πληροφορίες χρησιμοποιώντας τεχνικές αλληλεπίδρασης, ενώ οι διευθυντές έχουν την απαραίτητη βάση γνώσεων για τη λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων. Η οπτικοποίηση ενεργοποιεί τις φυσικές οπτικές και χωρικές ικανότητες και βελτιώνει τη δέσμευση, υποστηρίζοντας τους εργαζόμενους στα εργοστάσια σε όλα τα επίπεδα δεξιοτήτων κατά την αξιολόγηση πολύπλοκων συνόλων πληροφοριών.
Τα στοιχεία από τις Ηνωμένες Πολιτείες δίνουν μια σαφή εικόνα για το θέμα. Όταν οι εταιρείες καταφέρνουν να κρατήσουν τους υπαλλήλους τους αφοσιωμένους, τα κέρδη σε παραγωγικότητα (+17%), πωλήσεις (+20%) και κερδοφορία (+21%) είναι εντυπωσιακά. Η ικανοποίηση από τη ζωή στο εργοστάσιο αυξάνεται επίσης, με λιγότερα ελαττώματα (-40%), χαμηλότερες απουσίες (-41%) και λιγότερα ατυχήματα (-70%).
Κατανοήστε τις απώλειες της παραγωγής και βελτιώστε το ΟΕΕ
Έχουμε δει περιπτώσεις βιομηχανιών που με την επιλογή κατάλληλων εργαλείων άμεσης οπτικοποίησης της εξέλιξης της παραγωγής, να αναφέρουν βελτιώσεις στην απόδοση OEE μεταξύ 15% και 20% μέσα σε λίγους μόνο μήνες. Πώς το πέτυχαν αυτό; Με την κινητοποίηση της δύναμης της γνώσης και της δέσμευσης του προσωπικού. Όταν κανείς βλέπει άμεσα το αποτέλεσμα των ενεργειών του και τη επίδραση των λαθών του στην εξέλιξη της παραγωγής, αντιλαμβάνεται πολύ γρήγορα ποιες ενέργειες πρέπει να αποφεύγονται.
«Οι βασικές πληροφορίες σχετικά με τις αιτίες των απωλειών και τις διακοπές παραγωγής παρουσιάζονται ξεκάθαρα και είναι διαθέσιμες σε όλους στην εταιρεία. Ως αποτέλεσμα, οι εργαζόμενοι έχουν γίνει φορείς στη διαδικασία επίλυσης προβλημάτων, παρουσιάζοντας τις δικές τους προτάσεις για βελτιώσεις», δήλωσε διευθυντής παραγωγής.
Με αυτόν τον τρόπο, η διοίκηση μπορεί να βρει λύσεις για τα bottlenecks γρηγορότερα και πιο αποτελεσματικά, αξιοποιώντας ταυτόχρονα τα οφέλη της συμμετοχής και της εμπλοκής των εργαζομένων.
Η οπτικοποίηση πληροφοριών παίζει ρόλο, ενεργοποιώντας μια ενάρετη δυναμική που οδηγεί σε καλύτερες βιομηχανικές επιδόσεις. Με τη συμμετοχή εργαζομένων στο «πάτωμα» της παραγωγής, η διοίκηση εμπιστεύεται τους ρόλους και τις δεξιότητές τους. Και όταν οι εργαζόμενοι αλληλοεπιδρούν με τον εξοπλισμό παραγωγής με απλούστερους και πιο διορατικούς τρόπους, συμβάλλουν αποφασιστικά στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης, αναλαμβάνοντας την ευθύνη ως φορείς υποστήριξης αποφάσεων της διοίκησης.
Προφίλ Σπύρου Βαμβακά
Ο κ. Σπύρος Βαμβακάς είναι διπλωματούχος Μηχανολόγος Μηχανικός ΑΠΘ. Είναι επίσης πιστοποιημένος εκπαιδευτής τεχνικής εκπαίδευσης.
Μετά από πολυετή σταδιοδρομία σαν στέλεχος της Βιομηχανίας, δραστηριοποιείται σαν Σύμβουλος Βιομηχανίας παρέχοντας συμβουλευτικές υπηρεσίες σε θέματα διοίκησης και οργάνωσης παραγωγής, μείωσης κόστους, βελτίωσης ποιότητας, παραγωγικότητας και αξιοπιστίας, τόσο σε καθημερινό όσο και σε στρατηγικό επίπεδο, σύμφωνα με τις αρχές του Lean Manufacturing. Είναι επίσης αντιπρόσωπος Ελλάδος και Κύπρου της Evocon.
Παραδίδει σεμινάρια Λιτής Παραγωγής και αρθρογραφεί σε τεχνικά περιοδικά.
Είναι αντιπρόεδρος της Hellenic Maintenance Society.
e-mail: spiros.vamvakas@evocon.com
