Με αφορμή τη νέα Διεθνή διάκριση στον FINAT International Labelling Competition, και τη συμπλήρωση 45 χρόνων λειτουργίας της, η παλαιότερη ετικετοποιία στην Ελλάδα ανοίγει τις πόρτες της και μας (ξανα)συστήνεται μέσα από μια μικρή ιστορική αναδρομή…
Όλοι έχουμε κάποια στιγμή κρατήσει μια ετικέτα Καμπάς. Είτε πίνοντας ένα METAXA, ένα ΟΥΖΟ 12 ή έναMINI. Ίσως έχουμε χρησιμοποιήσει ένα αφρόλουτρο KORRES ή ένα αντηλιακό VICHY. Ακόμα κι αν τίποτα από τα παραπάνω, τότε ίσως έχουμε γευτεί ένα ελαιόλαδο GAEA, ένα κοτόπουλο ΠΙΝΔΟΣ, ένα τυρί KERRYGOLD, ένα παγωτό ΔΕΛΤΑ ή ένα KAYAK.
Μια εταιρία που έχει ζήσει τον χώρο της συσκευασίας από “πρώτο χέρι” και έχει υπάρξει μέρος της εξέλιξης αυτής, μετρώντας 45 χρόνια παρουσίας!
Όπως μας διηγήθηκε ο ιδρυτής της εταιρίας, Νικόλαος Καμπάς, όταν ξεκίνησε, το 1970, η παρουσία της ετικέτας ως μέρος της συσκευασίας ενός προϊόντος ήταν σχεδόν ανύπαρκτη. Υπήρχαν ελάχιστες ετικέτες σε προϊόντα – ακόμη κι αυτές όχι αυτοκόλλητες, αλλά απλές χάρτινες – κυρίως στον κλάδο της ποτοποιίας, ενώ οι πιο διαδεδομένες ετικέτες ήταν οι πάνινες (για ρούχα) λόγω των βιοτεχνιών που υπήρχαν τότε στην Ελλάδα.
Διαβλέποντας τη σημασία που θα αποκτούσε η συσκευασία, αποφάσισε να μπει στον χώρο της αυτοκόλλητης ετικέτας, προερχόμενος από μία εταιρία που κατασκεύαζε πάνινες ετικέτες και σπάγγους. Αρχικά, μάλιστα, η προσέγγιση πελατών δεν αφορούσε καν την πώληση των αυτοκόλλητων ετικετών. Το πιο σημαντικό ήταν να πείσει τους δυνητικούς πελάτες του να περάσουν από το “τίποτα” στη σήμανση του προϊόντος τους και κατ’ επέκταση στην αυτοκόλλητη ετικέτα.
Όπως χαρακτηριστικά θυμάται ο Νικόλαος Καμπάς, αρχικά οι πιο “εύκολοι” πελάτες να πεισθούν ήταν τα ζαχαροπλαστεία και τα ανθοπωλεία, καθώς σημαντικό μέρος της εικόνας τους ήταν η συσκευασία των προϊόντων τους!
Με τις πρώτες εκτυπωτικές μηχανές να έρχονται από την Ιαπωνία, άρχισε να δημιουργείται και στην Ελλάδα “κλάδος” συσκευασίας και να ιδρύονται εταιρίες που ειδικεύονταν στο αντικείμενο. Οι μηχανές εξελίχθηκαν, η Ευρώπη “μπήκε στο παιχνίδι” και προέκυπταν πλέον διαρκώς νέα υλικά, περισσότερες δυνατότητες εκτύπωσης, και άρα ελκυστικότερες συσκευασίες.
Η ουσιαστική άνθιση ήρθε τη δεκαετία του ’80, οπότε η συσκευασία άρχισε να παίζει πιο σημαντικό ρόλο στην εικόνα ενός προϊόντος και αφορούσε όλους τους κλάδους: τρόφιμα, καλλυντικά, ποτά, καθαριστικά κ.α. Την τάση αυτή διαδέχτηκε τη δεκαετία του ’90 το “design”. Ο σχεδιασμός μιας ετικέτας που να βοηθά την προβολή ενός προϊόντος έγινε αναγκαίος και η τάση για διαφοροποίηση οδήγησε σε εξελίξεις υλικών, μελανιών και τεχνικών εκτύπωσης.
Από το 2000 και μετά, συμβαίνουν μεγάλες αλλαγές στον κλάδο της συσκευασίας γενικά αλλά και στον τομέα της ετικετοποιίας ειδικότερα. Η ολοένα αυξανόμενη ζήτηση επώνυμων προϊόντων, η ανάγκη των μεγάλων εταιριών να κάνουν τα προϊόντα τους να ξεχωρίζουν “στο ράφι” και η γενικότερη ευημερία που επικρατεί, ευνοεί την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών σε διεθνές επίπεδο.
Οι άνθρωποι της εταιρίας, αντιλαμβάνονται αυτή τη δυναμική και αναπτύσουν τη δραστηριότητα και τις συνεργασίες τους και εκτός συνόρων. Έτσι, το 2002, η Ν. Καμπάς είναι η πρώτη ελληνική εταιρία που γίνεται επισήμως μέλος του Διεθνούς Οργανισμού FINAT (World-wide Association for Self-adhesive Labels and Related Products). Μια ένωση ετικετοποιών απ’ όλο τον κόσμο με σκοπό να μοιράζονται γνώσεις, προβληματισμούς, τεχνογνωσία και να θέτουν τις βάσεις για νέες έρευνες και ανάπτυξη νέων τεχνολογιών.
Την ίδια χρονιά, μάλιστα, η εταιρία βραβεύεται για πρώτη φορά διεθνώς, στον διαγωνισμό FINAT International Labelling Competition, για την υψηλή ποιότητα εκτύπωσης της ετικέτας των μωρομάντηλων Baby care, της ΜΕΓΑ και της ετικέτας METAXA Private Reserve.
Με τη ραγδαία ανάπτυξη της συσκευασίας, γίνονται και σημαντικές επενδύσεις στον κλάδο, που αλλάζουν σημαντικά το τοπίο της αγοράς. Ξεκινούν τη λειτουργία τους νέες ετικετοποιίες, διευρύνουν τη δραστηριότητά τους κάποιες παλαιότερες και κάποιες άλλες αδυνατούν να ακολουθήσουν τις εξελίξεις και δυστυχώς κλείνουν.
Έτσι, φτάνουμε στις αρχές του 2010, οπότε και η αγορά αρχίζει να παρουσιάζει ύφεση. Οι παραγωγές μειώνονται, επικρατεί αστάθεια και οικονομική αβεβαιότητα όμως προκύπτει ταυτόχρονα μια μοναδική ευκαιρία για τους επιχειρηματίες να αξιολογήσουν εκ νέoυ την κατάσταση και να επαναπροσδιορίσουν τα βήματά τους.
Πώς αντιμετωπίζεις μία τέτοια κατάσταση, όταν το προϊόν σου – η ετικέτα – είναι σε άμεση συνάρτηση με την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών κι αυτή η τελευταία όλο και μειώνεται;
Ο Πάνος Καμπάς μας έδωσε μια “άλλη” διάσταση του θέματος και μας είπε πώς βλέπει την κατάσταση σήμερα.
“Ο μόνος τρόπος που είχαμε να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα που προέκυψαν ήταν με “δημιουργική” σκέψη! Θα τολμήσω, μάλιστα, να πω ότι ο χώρος μας, συνολικά, όχι μόνο δεν έχει πληγεί από την ύφεση αυτή, αλλά έχει ωφεληθεί. Πέρα από το προφανές, ότι δηλαδή έχουν πια δυσκολέψει οι πληρωμές, υπάρχει μια επιφύλαξη στις οικονομικές συναλλαγές και υφιστάμεθα πιέσεις για τα κόστη, τους χρόνους παράδοσης και όλα τα επακόλουθα, όλο και περισσότεροι παραγωγοί και επιχειρηματίες ασχολούνται με την προώθηση των προϊόντων τους και αντιλαμβάνονται τη συσκευασία τους ως όχημα που θα τους οδηγήσει μπροστά.
Τα τελευταία χρόνια, αφυπνίστηκε η ιδιωτική πρωτοβουλία και το προϊόν “Ελληνική Γη” – και τα αμέτρητα που παράγει – προωθείται πια συστηματικά, με υπευθυνότητα, προγραμματισμό και συνέπεια, παρά τις αντιξοότητες. Μπορεί τα tirrage να έχουν μειωθεί, όμως τα προϊόντα είναι πλέον πολύ περισσότερα.
Αυτό έχει φέρει άνθιση σε όλους τους τομείς που δραστηριοποιούνται στον κλάδο, άρα και στον τομέα της ετικέτας αντίστοιχα.
Δεν πετυχαίνουν, φυσικά, όλες οι προσπάθειες και σίγουρα δεν είναι δρόμος στρωμένος με ροδοπέταλα. Είναι όμως ένας δρόμος και είναι πολύ καλύτερα από ένα αδιέξοδο!”
Το ελληνικό design αγγίζει πλέον επίπεδα πολύ υψηλά και δεν έχει απολύτως τίποτα να ζηλέψει από εταιρίες του εξωτερικού. Οι συσκευασίες είναι πλέον πέραν από ελκυστικές, έξυπνες, λειτουργικές και πολυεπίπεδες.
Ομοίως και στο δικό μας αντικείμενο, στο μεγαλύτερο ποσοστό τους, οι ελληνικές ετικετοποιίες έχουν πια ένα υψηλό επίπεδο ποιότητας και ανταγωνίζονται ευθέως τις δουλειές του εξωτερικού.
Και για να παινέψω και “το σπίτι μας”, δεν είναι τυχαίο ότι τα τελευταία 3 χρόνια έχουμε αποσπάσει συνολικά 8 βραβεία για την ποιότητα εκτύπωσης των ετικετών μας σε Διεθνές επίπεδο, ξεχωρίζοντας ανάμεσα σε συμμετοχές απ’ όλο τον κόσμο. Και, παρόλο που είμαστε η μόνη ελληνική ετικετοποιία που έχει αποσπάσει 1ο Βραβείο, δεν το βλέπω μόνον ως επιτυχία της Ν. Καμπάς, αλλά μιας ελληνικής εταιρίας, που καταρίπτει την προκατάληψη απέναντι σε οτιδήποτε παράγεται στη χώρα μας. Ακόμη κι εμείς αμφιβάλλουμε πολλές φορές για τις δυνάμεις μας, παρόλο που έξω μας αντιμετωπίζουν πια ισότιμα. Είναι, λοιπόν, ευκαιρία να αποδείξουμε τη σημασία αυτού που κάνουμε.”
Πόσο κοστίζει όμως μια ετικέτα με τόσο υψηλό design και με άριστη ποιότητα εκτύπωσης; Και αξίζει τελικά, αν η τιμή του προϊόντος καταλήξει να είναι απαγορευτική για την εμπορική του απήχηση;
“Η δουλειά μας δεν είναι απλά να τυπώνουμε ετικέτες, αλλά πρωτίστως να συμβουλεύουμε τον πελάτη μας και να του παρέχουμε όλες εκείνες τις πληροφορίες που χρειάζεται για να επιλέξει όχι απαραίτητα την πιο ακριβή μορφή μιας ετικέτας ως την “καλύτερη”, αλλά την πιο κατάλληλη για το δικό του προϊόν. Να επιλέξει ανάμεσα στις δυνατότητες που υπάρχουν πλέον, την ετικέτα εκείνη που θα εξυπηρετήσει τους σκοπούς που έχει θέσει ο ίδιος για τη συσκευασία του. Και τότε, όχι μόνο δεν κοστίζει, αλλά αξίζει πολλά περισσότερα, γιατί δεν είναι ένα διακοσμητικό στοιχείο, αλλά φορέας των αξιών της μάρκας του.
Επιπλέον, οι ετικέτες έχουν πια εξελιχθεί σε τέτοιο βαθμό, ώστε δεν εξυπηρετούν απλώς ανάγκες “διακόσμησης”. Έχουν “φορτωθεί” με λειτουργίες που εξυπηρετούν πρακτικές ανάγκες μιας συσκευασίας. Σκεφθείτε τις ετικέτες που επιτρέπουν σε μια συσκευασία να ανοίγει και να ξανακλείνει, όπως σε ένα πακέτο μωρομάντηλα, ή σε ένα τρόφιμο, παρατείνοντας έτσι τη διάρκεια ζωής του, ετικέτες που έχουν ενσωματωμένα μικροτσιπ και λειτουργούν ως αντικλεπτικά για κάθε είδους αντικείμενο ή ετικέτες “safety” που σηματοδοτούν πως μια συσκευασία δεν έχει ανοιχτεί. Υπάρχουν πια ειδικά μελάνια για ετικέτες σε συσκευασίες που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα, που δεν “μεταφέρονται” σ’ αυτά και προστατεύουν εν τέλει την υγεία των καταναλωτών. Άρα το κόστος αξιολογείται καταρχάς με βάσει το τι προσφέρει μία ετικέτα και σε τι εξυπηρετεί.
Θεωρώ πως – παραδόξως – τώρα περισσότερο απ’ ότι παλιότερα, οι σοβαροί επιχειρηματίες που έχουν το σθένος να δραστηριοποιούνται αυτή την εποχή, είτε μικροί είτε μεγάλοι, αντιλαμβάνονται πως η αξία και το κόστος είναι συχνά έννοιες αντικρουόμενες. Έχουμε παραμείνει συνεπείς στις αρχές μας και έχουμε καταφέρει να έχουμε συνεργάτες που δεν στέκονται αποκλειστικά στο κόστος μιας ετικέτας, αλλά στην αξία μιας δυνατής, αμοιβαίας συνεργασίας. Φυσικά το κόστος παίζει ρόλο, και έχουμε στηρίξει πελάτες που το χρειάστηκαν και προσπάθειες που άξιζαν, όσο κι αν κόστιζαν. Και όταν αυτό εκτιμάται, δεν κοστολογείται!
Άρα είναι όλα καλά; Και το μέλλον ευοίωνο;
Ειδικευόμαστε στις αυτοκόλλητες ετικέτες 45 χρόνια και έχουμε τυπώσει για κάποιες από τις μεγαλύτερες ελληνικές και πολυεθνικές εταιρίες, όπως HENKEL, CHIPITA, PFIZER, ΜΕΓΑ, TASTY, BP-MOBIL, P&G και πολλές άλλες, εξίσου σημαντικές. Αισθάνομαι, όμως, πως τώρα είναι η καλύτερη εποχή να δραστηριοποιείται κάποιος σ’ αυτόν τον τομέα. Απ’ τη μία έχουμε απέναντί μας πελάτες που γνωρίζουν πια πόσο σημαντικό ρόλο παίζει η συσκευασία στην προώθηση του προϊόντος τους και δημιουργικούς ανθρώπους που σχεδιάζουν εξαιρετικά πράγματα και απ’ την άλλη έχουμε στη διάθεσή μας τεχνολογία που μπορεί να καλύψει από τις βασικές μέχρι τις πιο απίθανες ανάγκες μιας δουλειάς! Το τι κάνουμε λοιπόν μ’ αυτά τα στοιχεία είναι στο δικό μας χέρι.
Καθημερινά καλούμαστε να διαλέξουμε δρόμους που καθορίζουν την περαιτέρω πορεία μας. Οι δυσκολίες μπορούν να μας κάνουν δημιουργικούς και εφευρετικούς ή ηττοπαθείς. Εμείς, ευτυχώς, ανήκουμε στους πρώτους!
