Νέο κανονισμό θέσπισε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο προκειμένου να βελτιώσει την προστασία των Γεωγραφικών Ενδείξεων (Γ.Ε.) αλλά και άλλων συστημάτων ποιότητας για γεωργικά προϊόντα και αλκοολούχα ποτά και στη φυσική αγορά και σε περιβάλλον Διαδικτύου, ενώ αποφάσισε την απλούστευση των διαδικασιών. Η συμφωνία θα αποφέρει άμεσα οφέλη στην αγροτική οικονομία και θα διαφυλάξει τη γαστρονομική κληρονομιά της Ε.Ε. σε ολόκληρο τον κόσμο.
Μεταξύ των βελτιώσεων του υφιστάμενου συστήματος Γ.Ε. περιλαμβάνονται οι ακόλουθες:
- Ενίσχυση του ρόλου των ομάδων παραγωγών με την παροχή εξουσιών και αρμοδιοτήτων για τη διαχείριση των γεωγραφικών τους ενδείξεων, συμπεριλαμβανομένης της εκπροσώπησης των μελών τους στα δίκτυα επιβολής της νομοθεσίας για τη διανοητική ιδιοκτησία.
- Τη δυνατότητα των κρατών μελών να ορίζουν ομάδες παραγωγών ως «αναγνωρισμένες ομάδες παραγωγών» με αποκλειστικά δικαιώματα που πρέπει να ασκούνται εξ ονόματος όλων των παραγωγών του προϊόντος που φέρει Γ.Ε.
- Επιβεβαίωση του ρόλου της Επιτροπής στην εξέταση των αιτήσεων καταχώρισης προϊόντων ως Γ.Ε.
- Καλύτερη προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων, μεταξύ άλλων και στο διαδίκτυο, σε ονόματα τομέων που περιέχουν γεωγραφικές ενδείξεις, μέσω γεωγραφικού αποκλεισμού για τον σκοπό αυτό, έχει ανατεθεί στο Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ε.Ε. (EUIPO) η δημιουργία συστήματος πληροφοριών και προειδοποιήσεων για τα ονόματα τομέα.
- Μεγαλύτερη προστασία μιας ονομασίας Γ.Ε. που προσδιορίζει ένα συστατικό όταν αυτό χρησιμοποιείται στην ονομασία ενός σχετικού μεταποιημένου τροφίμου· στις περιπτώσεις αυτές, θα πρέπει να ενημερώνονται οι αναγνωρισμένες ομάδες παραγωγών και να αναφέρεται το ποσοστό του συστατικού.
Προστασία και ανάδειξη των ΠΟΠ προϊόντων
Οι γεωγραφικές ενδείξεις είναι δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας που προστατεύουν τις ονομασίες προϊόντων με ειδικά χαρακτηριστικά, ιδιότητες ή ιδιαίτερη φήμη, τα οποία συνδέονται με την περιοχή παραγωγής τους.
Τα προϊόντα αυτά προστατεύονται από αντιγραφή ή απάτη, ενώ το σύστημα των γεωγραφικών ενδείξεων εγγυάται ότι έχουν παραχθεί σύμφωνα με υψηλά πρότυπα στην περιοχή προέλευσής τους.
Οι ονομασίες των αγροδιατροφικών προϊόντων και των οίνων προστατεύονται ως προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης (ΠΟΠ) και προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις (ΠΓΕ), ενώ εκείνες των αλκοολούχων ποτών ως γεωγραφικές ενδείξεις (Γ.Ε.). Ορισμένα γνωστά παραδείγματα είναι το Parmigiano Reggiano, η σαμπάνια, οι ελιές Καλαμών, η πολωνική βότκα και τα τυριά Manchego και Gruyère.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση προστατεύει επίσης τα Εγγυημένα Παραδοσιακά Ιδιότυπα Προϊόντα (ΕΠΙΠ). Πρόκειται για τις ονομασίες γεωργικών προϊόντων που τονίζουν τις παραδοσιακές πτυχές ενός προϊόντος χωρίς να συνδέονται με συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή. Παραδείγματα διάσημων ΕΠΙΠ είναι η Pizza Napoletana και η Vieille Kriek.
Αυτά τα συστήματα ποιότητας προσφέρουν στους παραγωγούς ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, παρέχοντάς τους τη δυνατότητα να εμπορεύονται καλύτερα τα προϊόντα τους και να αυξάνουν τις πωλήσεις τους, μεταξύ άλλων με τη στήριξη τοπικών ομάδων παραγωγών.